Mikrositik Anemi Nedir?
23 Temmuz 2024

Mikrositik Anemi Nedir?

Mikrositik Anemi

Kanda kırmızı kan hücreleri bulunmaktadır. Alyuvarların yapısında oksijenin taşınmasını ve bu hücrelerin kırmızı olmasını sağlayan hemoglobin bulunmaktadır. Akciğerdeki oksijen, bu hemoglobinin yapısına bağlanarak taşınır. Hemoglobinin kanda bulunması gereken miktarın altında olması neticesinde anemi ortaya çıkar.


Mikrositik anemi, demir eksikliği anemisi, demir kullanımı anemileri, demir taşıma yetersizliği anemisi ve talasemileri (Akdeniz anemisi, doğuştan gelen hemolitik anemi) kapsar. Daha fazla demir eksikliğine has ve bedenin demir stokları giderek daha fazla tükendiğinde oluşan belirtiler şunlardır:

  • Kırılgan ve kaşık biçimindeki tırnaklar
  • Şiş ve ağrılı dil
  • Ağız köşelerinde çatlaklar ya da ülserasyonlar
  • Buz ve pislikler gibi olağandışı, besin olmayan maddeleri yeme isteği

Demirin Rolü ve Emilim Mekanizması

Demir, sağlıklı alyuvarların üretimi için gerekli bir temel elementtir. Alyuvarlar içinde oksijene bağlanan ve bu hücrelerin beden içinde oksijeni taşımasını sağlayan bir protein olan hemoglobinin 'hem' bileşeninin bir kısmını oluşturur. Bedenin ihtiyacına göre yeterli miktarlarda demir alınmadığında, bedende depolanmış demir kullanılmaya başlanır. Demir depoları tükendiğinde daha az sayıda alyuvar yapılır ve içlerindeki düşük miktarlardaki hemoglobin anemiye sebep olur.

Mikrositik Anemi: Nedenler ve Belirtiler

Kansızlığın en yaygın sebebidir. Çoğunlukla kan kaybından kaynaklanır. Belirtiler genellikle özgül değildir. Kırmızı kan hücreleri mikrositik ve hipokromiktir. Yüksek oranda serum transferini, düşük serum ferritini, düşük serum demiri ve demir depolarında azalma oluşur. Teşhis konulmuşsa gizli kan kaybından şüphelenilmelidir.

Toplam beden demiri sağlıklı erkeklerde 3.5 gram, kadınlarda ise 2.5 gramdır. Aradaki fark beden büyüklüğü, düşük androjen düzeyleri ve bayanlarda adet görme ve gebelikle demir kaybı sebebiyle demir deposu yokluğundan kaynaklanmaktadır. Demir düodenum ve jejunumun üst bölümünde emilir. Demir en iyi ferroz olarak emilir. Askorbik asit demir emilimini artırır. Sebze lif fitatları, çay tannatları, polifenoller, fosfoproteinler, kepek ve bazı antibiyotikler demir emilimini azaltır.

Gıdalarla alınan 6 gram demir yeterlidir. Erişkinlerde 15 mg/gün diyet demirinin yalnızca 1 mg'ı emilmektedir. Demir, transferin ardından bir proteine bağlanarak taşınır. Kullanılmayan demir transferiyle iki tip depo havuzuna aktarılmaktadır. En önemlisi ferritindir. Aktif demir depo kısmı karaciğer, kemik iliğinde ve dalakta, eritrositlerde ve serumda bulunur.

Tedavi Yaklaşımları

Mikrositik aneminin tedavisinde mutlaka sebebi araştırılmalıdır. Demir, yemekten bir saat önce alınmalıdır. Gıdalar ve antiasidler demir emilimini azaltabilir. Günde 1-2 defa verilen 60 mg elemental demir yeterlidir. Ferroz sülfat, glukonat, fumarat ya da sakkarid demir kullanılabilir. Askorbik asit ya da portakal suyu demir emilimini artırmaktadır. Oral demir alımı en az 6 ay sürdürülmelidir. Oral olarak tolere edemeyen bireylere damar ya da kas vasıtasıyla parenteral demir kullanılır. Tedaviden ilk iki hafta sonra haftada 0.7-1 gram Hb yükselir. Anemi iki ay içinde düzelmelidir. Hb artmazsa altta yatan nedenin devam ettiği, teşhisin gözden geçirilmesi ve yeniden değerlendirilmesi gereklidir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Uğursoy

23 Temmuz 2024 Salı

Mikrositik anemi ile ilgili belirtileri yaşayan biri olarak kaşık biçimindeki tırnaklarım ve ağzımda çatlaklar olması normal mi? Bu belirtiler demir eksikliğinden mi kaynaklanıyor?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba Uğursoy,

Mikrositik anemi belirtileri arasında kaşık biçimindeki tırnaklar ve ağızda çatlaklar bulunabilir. Bu belirtiler genellikle demir eksikliğinden kaynaklanır. Demir eksikliği, vücudun yeterince sağlıklı kırmızı kan hücresi üretememesine neden olur ve bu durum çeşitli semptomlara yol açabilir. Doktorunuza başvurarak kan testleri yaptırmanız ve uygun tedaviye başlamanız önemlidir. Sağlıklı günler dilerim.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni